Sekrety gry na harmonijce ustnej

Trzymanie instrumentu

Zacznijmy od przedstawienia prawidłowego sposobu trzymania instrumentu. Harmonijkę ustawiamy tak, aby niższe dźwięki znajdowały się po lewej stronie – obejmujemy ją palcem wskazującym i kciukiem lewej dłoni. Prawą dłonią zamykamy przestrzeń rezonansową, która powstaje pomiędzy dłońmi a harmonijką. Problemem może być prawy kciuk - ze swojej strony polecam, przy graniu na niższych kanałach, trzymanie harmonijki jak na prawym zdjęciu (w przypadku małych dłoni jest to konieczne). W miarę przesuwania się na wyższe rejestry, kciuk można przesuwać w prawo - tak, jak jest to zaprezentowane na zdjęciu lewym. Zapewniam, że podczas gry nie trzeba o tym nawet myśleć - z biegiem czasu wszystko będzie działo się automatycznie, a opisany sposób trzymania instrumentu stanie się czymś naturalnym i oczywistym.

Prawidłowe wydobywanie dźwięków

Zazwyczaj w tym momencie zaczynają się największe problemy. Po pierwszym dmuchnięciu w instrument myślisz prawdopodobnie tak: "Coś tu nie gra. Ta harmonijka musi być uszkodzona – nie brzmi tak jak w nagraniach, których słucham". W tym rozumowaniu tkwi podstawowy błąd. Pozwolę sobie przywołać moją złotą zasadę: Grasz TY, nie harmonijka. Brzmienie to przede wszystkim Twoje dzieło, instrument jest tylko narzędziem. Zakładam, że posiadasz już swoją harmonijkę. Najwyższy czas rozpocząć naukę gry na tym wspaniałym instrumencie. Aby przebiegała ona sprawnie, najpierw musimy ustalić jednolite nazewnictwo.

• Zassanie - jest to sposób wydobywania dźwięków, polegający na wciąganiu powietrza (wdech).
• Zadęcie - sposób wydobywania dźwięków charakterystyczny dla większości instrumentów dętych, czyli poprzez wydychanie powietrza.
• Kanał – wydzielona w korpusie przestrzeń, w naszym przypadku w każdym kanale znajdują się 2 stroiki. Jeden reaguje na zassanie, drugi na zadęcie. Mamy 10 kanałów, czyli 20 stroików. Najczęściej są one numerowane (1-10). Niższym numerom kanałów odpowiadają oczywiście dźwięki o niższych tonach.

Do większości przykładów dołączone są tzw. tabulatury, czyli zapis pozwalający czytać dźwięki bez znajomości nut. Opiera się on na numeracji kanałów. Czytać tabulatury będziemy w następujący sposób:

• N – oznacza zadęcie na N-tym kanale, np. 1.
• (N) – oznacza zassanie na N-tym kanale, np. (1).
• ~ - oznacza podciąg (obniżenie dźwięku), np. ~(1) - więcej informacji w rozdziale 5.
• (123) – w tym przypadku należy zasysać powietrze jednocześnie w pierwszych 3 kanałach. Analogicznie, "123" oznacza to samo, ale przy zastosowaniu zadęcia.